Συμβολαιακή καλλιέργεια οσπρίων

Ο παραγωγός καλλιεργούσε περίπου 30 στρέμματα Virginia. Οι δυσοίωνες προοπτικές του κλάδου ενόψει της εφαρμογής της νέας Κ.Α.Π., ώθησαν τον παραγωγό να στρέψει το ενδιαφέρον του σε άλλες εξωγεωργικές δραστηριότητες (αγορά ταξί) που συνιστούν πλέον την κύρια απασχόλησή του.

Η σκέψη για την ενασχόλησή του με όσπρια, προέκυψε μετά από συνομιλίες με διάφορους πελάτες που εξυπηρέτησε με το ταξί του, οι οποίοι και του πρότειναν να στραφεί είτε στη δενδροκομία είτε σε άλλο γεωργικό κλάδο με μηχανοποιημένο τρόπο παραγωγής. Απορρίπτοντας αρχικά τον αραβόσιτο για οικονομικούς λόγους, στράφηκε στην καλλιέργεια οσπρίων. Το 2005 καλλιέργησε πειραματικά 4 στρέμματα ρεβίθια και φασόλια, χρησιμοποιώντας σπόρους μη πιστοποιημένους τους οποίους προμηθεύτηκε από το σούπερ μάρκετ. Σήμερα, ο παραγωγός διατηρεί εκμετάλλευση περίπου 55 ιδιόκτητων στρεμμάτων, από τα οποία τα 25 καλλιεργούνται με όσπρια, 18 στρέμματα με πορτοκάλια και 12 με αρωματικά φυτά (συμμετέχει σε συνεταιρισμό με αρωματικά φυτά καλλιεργώντας βαλεριάνα, μελισσόχορτο και ρίγανη).

Η ζήτηση για την παραγωγή του ήταν ελάχιστη και αφορούσε κυρίως στο ρεβίθι. Έχοντας υπόψη ότι λόγω της ενασχόλησης του με το ταξί δεν μπορούσε να εμπορεύεται μόνος του το προϊόν στις λαϊκές αγορές, ήρθε σε επαφή με την μεταποιητική βιομηχανία, η οποία του πρότεινε συνεργασία, ωθώντας τον παράλληλα να αυξήσει την καλλιεργούμενη έκταση σε 25 στρέμματα, σπέρνοντας βρώσιμα και κτηνοτροφικά ρεβίθια.

Συμβουλές και βοήθεια σε καλλιεργητικά θέματα λαμβάνει από ιδιώτες γεωπόνους, γεωπόνους της εταιρείας, αλλά ο μεγαλύτερος όγκος πληροφοριών προέρχεται από τη βιβλιογραφία που ο ίδιος έχει συγκεντρώσει. Το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχει αντιμετωπίσει μέχρι τώρα σχετίζεται με την καταπολέμηση των ζιζανίων, αφού η απολύμανση του χωραφιού, που έγινε πριν τη σπορά, δεν είχε το αναμενόμενο αποτέλεσμα.

Η αδυναμία ελέγχου των ζιζανίων και ο περιορισμός στη χρήση χημικών σκευασμάτων, αποτελεί τον κυριότερο λόγο για τον οποίο ο παραγωγός δεν έχει σκοπό να πιστοποιήσει την καλλιέργεια του ως βιολογική και εστιάζει την προσπάθειά του στην ένταξή της σε σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης.

Ο ίδιος θεωρεί ότι η ύπαρξη του εργοστασίου της εταιρείας και η καλλιέργεια σε όρους συμβολαιακής γεωργίας, αποτελεί μια καλή ευκαιρία για την ανάπτυξη του κλάδου και την ενασχόληση και άλλων παραγωγών που αναζητούν μια λύση στο αδιέξοδο στο οποίο έχουν περιέλθει μετά την εγκατάλειψη του καπνού. Στο μέλλον, εάν η συνεργασία με την εταιρεία εξελιχθεί ικανοποιητικά, σκέφτεται να καλλιεργήσει και φακές.

Καθετοποιημένη εκμετάλλευση καλλιέργειας οσπρίων

Ο δεύτερος παραγωγός διατηρεί εκμετάλλευση εκτάσεως 230 περίπου στρεμμάτων στην περιοχή του Ξηρόμερου, από τα οποία, 140 στρέμματα καλλιεργούνται με όσπρια (100 ρεβίθια, 30 φακές και 10 αρακά), 32 στρέμματα με μηδική, 15 στρέμματα με κουκιά (τα 14 είναι κτηνοτροφικά) και 41 στρέμματα με βρώμη. Τα όσπρια έχουν ενταχθεί σε σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης, ενώ τα υπόλοιπα είναι πιστοποιημένα ως βιολογικά. Στόχος του είναι να μετατρέψει και την καλλιέργεια των οσπρίων σε βιολογική, εφόσον προκηρυχθεί κάποιο ανάλογο πρόγραμμα.

Αρχικά, είχε σκεφτεί να στραφεί προς την καλλιέργεια βρώμης και κριθαριού σε αντικατάσταση του καπνού, ένα άρθρο όμως της εφημερίδας AGRENDA σχετικά με τα όσπρια, τον ώθησε να στραφεί στο συγκεκριμένο κλάδο. Το 2005 ξεκίνησε δοκιμαστικά καλλιεργώντας 50 στρέμματα βρώσιμο ρεβίθι και φακές σε αγροτεμάχιο σε ορεινή τοποθεσία, που παρέμενε αχρησιμοποίητο για τρεις τουλάχιστον δεκαετίες.

Ο σπόρος που προμηθεύτηκε από ιδιωτική εταιρεία δεν παρουσίασε καλό φύτρωμα με αποτέλεσμα ο όγκος παραγωγής να είναι μικρός. Ωστόσο, το προϊόν που προέκυψε ήταν ιδιαίτερα ποιοτικό, γεγονός που επέτρεψε τη διάθεση όλης της παραγωγής στην τοπική λαϊκή αγορά και σε καταστήματα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, ενθαρρύνοντας τον έτσι να αυξήσει τις καλλιεργούμενες εκτάσεις την επόμενη χρονιά.  

Ο σημαντικότερος στόχος του παραγωγού είναι η δημιουργία μιας καθετοποιημένης εκμετάλλευσης, με την κατασκευή συσκευαστηρίου για την τυποποίηση της παραγωγής. Μια τέτοια ενέργεια, θα του δώσει τη δυνατότητα να κατακτήσει σημαντικό μερίδιο της αγοράς, αρχικά σε τοπικό και αργότερα σε πανελλαδικό επίπεδο. Επιπλέον, θεωρεί ότι θα του εξασφαλίσει υψηλότερες τιμές και θα είναι ανεξάρτητος από συμβόλαια. Βασική, λοιπόν, προτεραιότητά του είναι η δημιουργία ενός αναγνωρίσιμου ονόματος (Brand Name) που να στηρίζεται στην ποιότητα και την ικανοποίηση του καταναλωτή και η εύρεση εμπόρων που θα ενδιαφέρονται να προωθήσουν την παραγωγή του στις περιοχές όπου δραστηριοποιούνται, κάτι που έχει ήδη ξεκινήσει σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει, είναι η αδυναμία άρδευσης του προαναφερθέντος ορεινού χωραφιού, καθώς εξαιτίας της μορφολογίας της περιοχής και της πρόσφατης εισαγωγής του σε γεωργική χρήση, δεν υπάρχει σύστημα άρδευσης. Αυτό προβλέπεται όμως να επιλυθεί, με την εγκατάσταση ανάλογου συστήματος στο μέλλον. Για τον ίδιο λόγο, δεν έχει επιχειρήσει να καλλιεργήσει και φασόλια, τα οποία έχουν υψηλές απαιτήσεις σε νερό. Σε αντίθεση με τον προηγούμενο παραγωγό, δεν αντιμετωπίζει πρόβλημα με ζιζάνια.

Να σημειωθεί ότι ο ίδιος και άλλοι 10 παραγωγοί της περιοχής του, όλοι ηλικίας 35 έως 45 ετών, έχουν συστήσει συνεταιρισμό, καλλιεργώντας κτηνοτροφικά φυτά και όσπρια ενώ μερικοί διατηρούν και κτηνοτροφική μονάδα. Ο συγκεκριμένος καλλιεργεί μηδική και κτηνοτροφικά κουκιά τα οποία διαθέτει στους κτηνοτρόφους του συνεταιρισμού. Ένα από τα μελλοντικά του σχέδια είναι να ασχοληθεί και ο ίδιος με την κτηνοτροφία και πιο συγκεκριμένα με τη βιολογική εκτροφή γουρουνιών, κάτι που σκέφτεται να συνδυάσει με την έναρξη καλλιέργειας κτηνοτροφικού ρεβιθιού, ώστε να βελτιώσει την ποιότητα των σιτηρεσίων. Επίσης, ο παραγωγός κάνει σκέψεις για κατασκευή μηχανήματος συγκομιδής οσπρίων, σε συνεργασία με τεχνικό της περιοχής, πρωτοβουλία που εφόσον πραγματοποιηθεί, θα μπορούσε να εκμηχανίσει σχεδόν πλήρως την καλλιέργεια του.